انواع تابلو فرمان آسانسور
یکی از مهمترین قسمت های آسانسور، تابلو فرمان آسانسور می باشد که آن را مرکز پردازش سیستم می توان نام برد، زیرا دستورات لازم از طریق مدار فرمان به موتور ارسال میگردد و عملکرد موتور و کلا آسانسور به دستورهای تابلو فرمان وابسته است. تابلو فرمان انواع متنوعی دارد؛ دو نوع رایج این تابلوها که در کشور به طور معمول مورد استفاده قرار میگیرد، عبارتند از: تابلوهای فرمان دو سرعته (۲SPD) و تابلوهای فرمان درایو دار (۳VF). در این مقاله هر کدام از این سیستمهای کنترل را توضیح داده و در انتها به مقایسه آنها خواهیم پرداخت.
تابلوفرمان دو سرعته
در آسانسورهایی که تابلو فرمان دوسرعته استفاده شده است، موتورهایی به کار می رود که دو سیم پیچ داشته و توان حرکت در دو سرعت مختلف را دارا می باشند. طریقه عملکرد آن به این صورت می باشد که در زمان حرکت از حالت ساکن، موتور با دور تند شروع به حرکت نموده و در تایم کوتاهی به سرعت مورد نظر (اغلب یک متر بر ثانیه) میرسد، و هنگام نزدیک شدن به سطح طبقه انتخاب شده، به یکباره با تغییر دور موتور، سرعت آسانسور کاهش پیدا کرده (معمولا نصف سرعت قبلی) و در مرحله بعدی سرعت به صفر میرسد. با درنظر گرفتن این توضیحات واضح است که تغییر سرعت ناگهانی موتور، باعث جابجایی ناگهانی کابین هنگام شروع و توقف خواهد شد. این حالت مطلوب نیست و حتی الامکان باید سعی بر برطرف نمودن این مشکل نمود. در ضمن با توجه به اینکه در این روش موتور آسانسور مستقیم راه اندازی می گردد، جریان راه اندازی ۵ تا ۷ برابر جریان نامی از سیم پیچ موتور عبور خواهد کرد که علاوه بر کاهش عمر موتور، مصرف برق آسانسور را افزایش می دهد.
تابلو کنترل درایودار (۳VF)
درایو یا کنترل دور موتور دستگاهی الکترونیکی بوده که میتواند به وسیله تغییر سطح ولتاژ و فرکانس، شرایط مناسب را برای راه اندازی موتور فراهم نموده و قابلیت تغییر سرعت و گشتاور را در موتور ایجاد نماید. در تابلو فرمانهای درایو دار، با به کارگیری دستگاه کنترل دور موتور (اینورتر) میتوان شرایط مناسب راه اندازی را ایجاد کرده و موتور آسانسور را به صورت نرم راه اندازی نمود. درایوها با تنظیم ولتاژ و فرکانس این امکان را ایجاد میکنند که موتور به یکباره از سرعت صفر به سرعت نامی نرسد، بلکه با دور آهسته شروع به حرکت نموده و با افزایش تدریجی ولتاژ به سرعت نامی خود برسد. در سیستمهای درایو دار ، دیگر مشکل ضربه و تکانهای ناگهانی کابین را نخواهیم داشت.
مقایسه سیستمهای دو سرعته و درایو دار
تابلو فرمان آسانسور
در مورد هزینه راه اندازی این دو سیستم باید گفت که سیستم ۳VF با توجه به وجود دستگاه اینورتر و قابلیتهایی که در اختیار کاربران قرار خواهد داد، هزینه اولیه بالاتری نسبت به سیستم دو سرعته دارد؛ اما باید این مسئله را مدنظر داشت که سیستم ۳VF با بهینه سازی مصرف انرژی، قادر به صرفه جویی مصرف انرژی به میزان ۵۰% است؛ ضمن اینکه سیستمهای ۳VF استهلاک کمتری داشته و از نظر سرویس و نگهداری کم هزینهتر هستند که با در نظر گرفتن این موارد میتوان اطمینان داشت که هزینه اولیه پرداخت شده برای این سیستم ظرف مدت کوتاهی جبران می گردد.
در مجموع با گذشت زمان و پیشرفت تکنولوژی، استفاده از تجهیزات و ادوات الکترونیک قدرت روز به روز گستردهتر میشود، به طوریکه امروزه شاهد آن هستیم که در بخشهای مختلف مسکونی، صنعتی، تجاری و به طور کلی هر واحدی که در آن یک موتور الکتریکی در حال کار است، از دستگاه کنترل دور موتور استفاده خواهد شد و میتوان آن را جایگزین خوبی برای روشهای قدیمی دانست. شاید این تجهیزات اندکی نسبت به تکنولوژیهای رایج در گذشته قیمت بالاتری داشته باشند، اما قابلیتها و مزایایی که استفاده از این تجهیزات ایجاد خواهد کرد، کاربرد آنها را چه از لحظ فنی و چه از لحاظ اقتصادی توجیه خواهد کرد.